DOLAR 34,3861 0.46%
EURO 36,8138 -0.7%
ALTIN 2.970,56-0,17
BITCOIN %
İstanbul
°

02:00

İMSAK'A KALAN SÜRE

adana haber - agrı haber - haber ajansı - akdag haber - akit tv haber - almanya haber - ana haber bülteni - news haber - ankara haber - arabistan haber - asayiş haber - spor haber - ataköy haber - avrupa gazetesi - avustralya haber - aybastı haber - azerbaycan haber - bağdat haber - bartın haber - başakşehir haber - basın bülten - batum haber - bayburt haber - beykent haber - bilişim haber - boomerang haber - çankırı haber - cnbc haber - cnn haber - dobra haber - doğuş gazetesi - dolunay haber - doruk haber - dünya haber merkezi - ermenistan haber - flash haber - fox haber - fox tv haber - fransa haber - gazete gündem - gaziantep haber - gaziantep haber - giresun haber - global bülten - gümüşhane haber - gümüşhane manşet/a> - gürcistan haber - haber28 haber - 365 haber - 365tv haber - haber60 haber - haber ajansı - haber aktif - best haber - birgün haber - objektif haber - haber özetleri - sizin haber - hakkari haber - hep haber - ığdır haber - ılgın haber - ingiltere haber - internet haber - iskenderun haber - istihbarat haber - kadının sesi haber - kanada haber - kanal24 haber - kanal7 haber - kanal a haber - kanal t haber - kapsam haber - karadeniz haber - karamürsel haber - kazakistan haber - kent haber - kıbrıs haber - kıbrıs tv haber - küçükçekmece haber - maçka haber - madtv haber - magazinpress haber - makedonia haber - malatya haber - megachannel haber - merkez ana haber - muş haber - olay tv haber - öncü haber - özbekistan haber - özgür haber - özlem haber - parti haber - pause haber - polis haber - samsun gazete haber - sandıklı haber - seçim haber - sendika haber - show haber - show tv haber - sivil haber - star tv haber - suriye haber - tatil haber - teşkilat haber - tokat gazete haber - trt1 haber - türkistan haber - tv5 haber - tvnet haber - ultra haber - ulusal bülten haber - ulusal kanal haber - vatan haber - uluslararası haber - yerel bülten haber - yeryüzü haber - zaman haber - adalet haber - adana gündem haber - alem haber - aliağa haber - amasya haber - anadolu manşet haber - ankara güncel haber - antalya haber - antep gazetesi haber - askeri haber - aydın haber - bağcılar haber - basın haber - beylikdüzü haber - beypazarı haber - beyşehir haber - bodrum haber - bomba haber - bozkır haber - cep haber - çeşme haber - denizli gündem haber - doğubeyazıt haber -elbistan haber - erzurum gündem haber - evrensel haber - evrim haber - gaziantep bülten haber - girişim haber - gölbaşı haber - 365 haber - 44 haber - 73 haber - 77 haber - aksiyon haber - arşiv haber - bir haber - channel haber - karadeniz haber - özet haber - port haber - sosyal haber - haber yazıyo - haber yelkeni - hemen haber - istanbul haber - istanbul son haber - kandıra haber - kars manşet haber - kayseri manşet haber - magazin tv haber - merzifon haber - nesil haber - news haber - onay haber - ordu manşet haber - şafak haber - samsun manşet haber - sarıyer haber - sarıyer son haber - sky haber - tarım haber - taşova haber - trabzon manşet haber - video haber - yükseliş haber - zafer haber - küre haber - haber - haber - anadolu haber - antakya haber - çarşamba haber - aksiyon haber - haber turu - ulusal haber - internet gazetesi haber - millet gazetesi haber" - moda haber -organik haber -smart haber -terme haber - zara haber
sponsor reklam
83 okunma

Cari açıkta ‘altın etkisi’

ABONE OL
2 Mart 2024 00:55
0

BEĞENDİM

ABONE OL

SERVET YILDIRIM – Ancak bu tür bir bakış bana göre çok anlamlı değil. Çünkü net enerji ithalatçısı konumunda olan Türkiye büyüyebilmek için enerji ithal etmek zorunda olan bir ülke. Türkiye eğer enerji ithal edemezse büyüyemez ve ihracat da yapamaz. Dolayısıyla enerji verimliliği alanında çok büyük bir teknolojik sıçrama yapmadıkça veya topraklarımızda ya da denizlerimizde zengin petrol ve gaz yatakları bulmadıkça enerji dahil rakamları dikkate almak zorundayız. Ancak altında durum biraz daha farklı.

Bir zamanlar ekonomi yönetiminde önemli görevlerde bulunan bir arkadaşım bu konuyla ilgili yazdığı makaleyi göndermiş. Başlığı çok ilgi çekici: “Kısa vadeli dış borç alıp düğünde altın takmak”. İçeriği ise çok daha ilgi çekici. O da ödemeler dengesinin detayına bakmış ve altın ticareti dikkatini çekmiş. Ve diyor ki: “Bir yılda 30 milyar dolarlık altın ithal edilmiş. Bunun 4.3 milyar dolarlık bölümünü ihraç etmişiz. Sonuç olarak, 25.7 milyar dolar verip, düğünde geline altın takmışız!”

Altın konusu önemli. Ama önce ödemeler dengesine dair 3 önemli noktayı vurgulamak lazım:

1- Altın ve enerji etkisi bir yana Türkiye “ne kadar cari açık o kadar büyüme” diye özetlenebilecek bir büyüme modeli izliyor. Diğer bir deyişle daha yüksek büyüme oranına erişmek için daha yüksek düzeyde cari açık vermek zorunda olan bir ekonomiye sahibiz.

2- İkinci realite ise cari açığın finansman kalitesinin düşüklüğü. Rekabet ettiğimiz ekonomilere kıyasla doğrudan yabancı sermaye yatırımı çekmekte zorlanıyoruz. 2000’lerin ortasında AB rüzgârıyla yılda 20 milyar doların üzerinde yatırım çekebilirken şimdi bu rakam tek hanelerde dolaşıyor. Bu durumda cari açığın finansmanı için daha kalıcı olan doğrudan yatırımlar yerine kısa vadeli olan portföy yatırımlarına başvuruluyor.

3- Türkiye önemli bir dış borç çevirme yükü ile karşı karşıya. Vadesi 1 yıl içinde dolacak olan dış borçların toplamı 225 milyar doları geçmiş durumda. Arkadaşımın dediği gibi “İhtiyaç buralara çıkınca ekonomi yönetiminin, hatta siyasi karar alıcıların, tüm önceliği bu büyüklükteki döviz ihtiyacını çevirmeye, ekonomiyi döviz krizine sokmamaya odaklanmış durumda. Örneğin önceliği fiyat istikrarı olan TCMB’nin en etkin para piyasası aracı, bankalardaki dövizlerle yaptığı swap işlemleri oluyor.”

Bu yıl ekonominin 2023’e göre yavaşlayacak olması nedeniyle cari açık yükü biraz daha hafifleyebilir. Ancak kalan vadeye göre kısa vadeli borç tarafında ödenmesi ya da çevrilmesi gereken miktar azalmıyor.

Bu noktada arkadaşım haklı olarak şu soruyu soruyor: “Burada durup şu konuyu çok dikkatli düşünmek zorundayız: Türkiye 260 milyar dolarlık altını yastık altında saklarken, 225 milyar doları nasıl çevireceğini hesabını yapıyor. Belki de ekonomik ve siyasi tavizler vermek zorunda kalıyor. O zaman, bu ve benzeri yapısal sorunları, hep beraber acı çekerek, en kısa zamanda çözemezsek çocuklarımız nasıl rahata erecekler?”

Çok boyutlu mesele

Altın ticareti 2 ucu keskin bıçak. Ödemeler dengesinde çok büyük dalgalanmalara yol açıyor. Geçen yılın ilk yarısındaki yüksek açığın arkasında altın ithalatındaki artış etkili olmuştu. Yıllık açığın ikinci yarıda azalmasının arkasında ise altın ithalatının getirilen kotayla gerilemesi var.

Peki kota getirilince sorun çözüldü mü? Hayır. Çünkü Mücevher İhracatçıları Birliği’ne göre kotayla birlikte altın kaçakçılığı patlamış; kotayla birlikte firmalar rekabet için yurt dışında üretim arayışına yönelmişiler. Türkiye’de altın madenciliği için yabancı firmalara izin verilmesi de sorunu çözmedi. Hem miktar düşüktü, hem de yaratılan değerin önemli bölümü yurtdışına çıktı. Ayrıca yaratılan çevresel hasarın boyutuna da geçen hafta tanık olduk.

Altın konusu çok boyutlu bir mesele. Arkadaşımın dediği gibi “Konu sadece düğün, dernek değil. Altının ticaretinin içinde kara para aklama, rüşvet gibi istenmeyen durumlar da söz konusu… Türkiye, kültürel yanı da etken olan bu soruna acil çare bulmak zorunda.”

En az 10 karakter gerekli


HIZLI YORUM YAP
Full HD Film izleerzurum escortdedektifdeneme bonusu veren sitelerkıbrıs escorthukuk forumDeneme bonusu veren sitelereryaman escortgüvenilir casino siteleriankara escortDeneme Bonusu Veren Sitelertanıtım yazısıeryaman escortkıbrıs escort bayanDeneme bonusu veren sitelerboya badanadedicated serverporno izlefethiye escortsmm panelsmm panelbahis forumuAdli Sicil Kaydı Silmeantalya ceza avukatı,antalyaboşanma avukatı,ceza avukatıgaziantep escortgaziantep escortmersin escortkayseri escortasayiş haber
deneme bonusu veren siteler finansal yükümlülüklerden kaçınarak oyunları denemelerine olanak tanır. Bu bonuslar sayesinde kullanıcılar, kendi paralarını riske atmadan oyun oynayabilir ve eğlenceli vakit geçirebilirler.
bahis siteleri spor tutkunları için kazançlı bir platformdur. Kullanıcılar, futbol, basketbol, tenis gibi branşlarda bahis yapabilir. Güvenilir bahis siteleri, lisanslı ve kullanıcı dostu arayüzleriyle öne çıkar. Promosyonlar ve bonuslar, bahis sitelerini cazip kılar.
deneme bonusu veren siteler
deneme bonusu veren siteler deneme bonusu veren siteler deneme bonusu veren siteler deneme bonusu veren siteler deneme bonusu veren siteler